Chrom (VI) – dlaczego został ujęty w Dyrektywie RoHS?

Chrom jest srebrzystym metalem szeroko występującym w skorupie ziemskiej. Jego nazwa pochodzi od greckiego „chroma” co oznacza „kolor”. Nazwa ta idealnie obrazuje ten pierwiastek, gdyż tworzy on wiele różnobarwnych związków w zależności od stopniach utlenienia chromu. Chrom i jego związki znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle. Wykorzystywane są m.in. podczas produkcji stali nierdzewnej, w procesach galwanizacji, do produkcji szkła, w przemyśle kosmetycznym, dietetyce oraz jako barwniki. Spośród wszystkich stopni utlenienia tylko chrom (VI) wykazuje szkodliwe działanie i właśnie dlatego został ujęty w unijnej dyrektywnie RoHS.

Wszystkie związki chromu (VI) wykazują silne działanie rakotwórcze i mutagenne. Wchłaniają się przez skórę, układ oddechowy oraz drogą pokarmową. Zatrucie chromem sześciowartościowym może skutkować wymiotami, biegunką, podrażnieniem błon śluzowych, zaburzeniami funkcjonowania układu krwionośnego, oddechowego, dolegliwościami skórnymi czy coraz częściej występującymi alergiami. Długotrwała ekspozycja na chrom sześciowartościowy zwiększa ryzyko wystąpienia raka płuc. Zwierzęta na zatrucie chromem są narażone w takim samym stopniu jak ludzie.

Z powodu tak powszechnego stosowania chromu i jego związków w życiu codziennym wprowadzono dyrektywę RoHS, która ogranicza stosowanie niektórych szkodliwych substancji, w tym chromu sześciowartościowego w sprzęcie elektrycznym/elektronicznym, w którym to jego zawartość nie może przekraczać 1000ppm. Chrom (VI) może występować praktycznie w każdym metalowym elemencie urządzenia takim jak śrubki, blaszki, grzałki i in. Najczęściej występuje jako dodatek antykorozyjny, barwnik oraz jest wykorzystywany w procesie chromianowania niektórych metali takich jak cynk, kadm, miedzi i in.

Badania na obecność chromu w próbkach zgodnie z normą RoHS wykonuje się za pomocą przesiewowej metody z wykorzystaniem spektrometru XRF. Wadą tej metody jest jednak to, że wykrywa ona całkowitą zawartość tego pierwiastka w próbce bez względu na to czy jest to Cr (VI) czy np. Cr (III). Jeśli takie badanie wykaże zbyt dużą ilość tego pierwiastka w próbce należy zbadać zawartość chromu sześciowartościowego inną, alternatywną metodą. Tutaj z pomocą przychodzi spektrofotometria UV-Vis, gdzie jony Cr⁶⁺ pod wpływem odpowiednich odczynników chemicznych zostają przeprowadzone w barwny kompleks i po pomiarze absorbancji roztworu wyznacza się dokładną zawartość analitu w próbce. Oba te badania wykonać można w naszym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym RCC. Nasi specjaliści dokonają precyzyjnej analizy przedstawionej przez Państwa próbki oraz podpowiedzą kiedy powinno wykonać się dodatkowe badania metodą spektrofotometrii UV-Vis. Ośrodek Badawczo-Rozwojowy RCC na każdym etapie badań stara się wspierać swoich klientów doświadczeniem i wiedzą odnośnie zgodności produktów wprowadzanych na rynek z dyrektywą RoHS.